Nowoczesne formy patriotyzmu i nacjonalizmu w kontekście przemian współczesnych systemów społeczno-politycznych

Wydanie I

Wrocław 2014

236 s.

Format B5

Oprawa twarda

ISBN 978-83-60732-90-8

[...]

Mimo dokonującego się współcześnie

rozwoju procesów globalizacyjnych 

i kosmopolitycznych, kategorie patriotyzmu,
nacjonalizmu, tożsamości narodowej oraz obywatelskości nadal są
ważnymi kategoriami nowoczesnego myślenia politologicznego,
socjologicznego i filozoficznego o społeczeństwie. Stanowią one
element współczesnego, zarówno potocznego, politycznego, jak i
naukowego dyskursu. Z tej racji są zarówno kategoriami praktyki
życia publicznego, jego potocznego rozumienia, jak również
narzędziami analizy społeczeństwa politycznego. Fakt ten nadaje
szczególny sens naukowemu badaniu zjawisk opisywanych przez te
kategorie, gdyż pozwala rozważaniom teoretycznym na pewien stopień
empirycznej weryfikacji i społecznej użyteczności.

Autorzy tomu zdają sobie sprawę, że różnice
stanowisk teoretycznych 

w badaniach nad historycznym i współczesnym
znaczeniem narodu i nacjonalizmu na obecnym etapie rozwoju teorii są
trudne do pogodzenia. Nowe trendy badawcze wskazują raczej na dalszy
rozwój pluralizmu teoretycznego, niż powstanie jednego paradygmatu
w tym przedmiocie badań. Także przedstawiony Czytelnikowi wysiłek
badawczy autorów sytuuje się na styku refleksji politologicznej,
filozoficznej, współczesnej myśli politycznej i kulturowej. Oprócz
analizy czysto teoretycznej, zawierającej rozważania kategorialne i
definicyjne czy próby rekonstrukcji i oceny ewolucji dyskursu
naukowego dotyczącego nacjonalizmu 

i patriotyzmu, motywem przewodnim przewijającym
się w pracy jest kontestacja paradygmatu modernistycznego oraz
sytuowanie argumentacji w perspektywie teorii postnarodowych i
kosmopolitycznych. Klasyczne ujęcia badawcze zostają „zderzone”
z tendencjami współczesnych systemów społeczno-politycznych 

i pojęciami-kluczami, takimi jak globalizacja,
postnarodowość, deterytorializacja, indywidualizacja i
kosmopolityzacja. Dlatego wiele uwagi poświęcono w pracy ujęciom
postmodernistycznym i etnosymbolicznym. Jako jeden z głównych
punktów wyjścia przyjęto tezę o głębokiej przebudowie natury
więzów pomiędzy 

ludźmi, zasobami i terytoriami, co przekształca
podstawy interakcji globalnych 

i tym samym kwestionuje tradycyjne rozumienie
państwa. Mamy do czynienia 

z procesem łamania granic tożsamości
narodowej, powstawania nowych form tożsamości i afiliacji:
transnarodowych, lokalnych, regionalnych czy kosmopolitycznych. Myśl
kosmopolityczną  i postnacjonalistyczną należy interpretować nie
tylko jako program polityczny, zmierzający do pomniejszenia
znaczenia państwa narodowych i podważenia ich suwerenności, lecz
jako całościowy projekt życia społecznego, politycznego i
indywidualnego. Autorzy tomu wskazują jednak przy tym, że
współczesny kształt teoretyzowania, ale i praktyki nacjonalizmu,
kosmopolityzmu czy postnacjonalizmu nie są w stanie udzielić w pełni adekwatnych

i skutecznych odpowiedzi na dylematy
współczesnego świata. [...]

Spis treści

Od redaktorów...........	7

Andrzej W. Jabłoński

Nacjonalizm, patriotyzm i kosmopolityzm –
ujęcie teoretyczne i historyczne...........13

Dorota Drałus

Patriotyzm z perspektywy teorii
kosmopolitycznych...........67

Kazimierz Dziubka

Poznawcze i ontologiczne aspekty kosmopolityzmu
obywatelskiego...........91

Monika Wichłacz

Tożsamość i terytorium w perspektywie
transnacjonalizmu 

i postnacjonalizmu...........125

Andrzej Czajowski

patriotyzm jako determinanta działań
politycznych...........	151

Sławomir Czapnik

Europeizacja i nowy nacjonalizm gospodarczy w
wybranych 

państwach UE	...........	181